Bu uzun ve bilgi dolu makalemizde diyabetik ayak bakımı nasıl olmalıdır, diyabetik ayağa ne iyi gelir, diyabetik ayak nedenleri gibi şeker hastaları tarafından çok merak edilen önemli konulardan bahsedeceğiz.
Diyabetik ayak, şeker hastalarının ayaklarında görülen, dolaşım sorunlarının yol açtığı (tıkanma ve damar tıkanıklığı) ayak yaralarına verilen isimdir.
Diyabetik ayak, şeker hastalarını en çok tedirgin eden sağlık sorunlarından biridir.
Şeker hastalığının ilerlemesine bağlı olarak, en çok sinir ve damar hasarı hastanın vücudunun alt kısmında ortaya çıkar. Diyabetik ayak tedavi edilmediği takdirde ayaklarda doku, sinir ve damar hasarı görülüp, hastanın ayağını kaybetmesine yol açabilmektedir.
Diyabetik Nöropati, diyabetik ayak ile doğrudan ilişkilidir. Nöropati, karıncalanma, uyuşma, aşırı üşüme, elektrik çarpma hissi, yanma, gibi belirtilerle tanımlanan, sinirlerin tahrip olmasına verilen isimdir.
Diyabetik Ayak Sebepleri:
Nöropati Nedir?
Diyabet o kadar sinsi bir hastalıktır ki, siz hiç farkına bile varmadan ayak sinirlerinize zarar verir ya da ayaklar sinirlerinin tamamen işlevini yitirmesine yol açar. Sinirlerin işlevini İşlevini yitiren ayak sinirleri, ayağınızda acı hissetmemenize yol açar. Ancak ayakta karıncalanma, yanma, donma hissi, elektrik çarpma hissi gibi farklı ağrı çeşitlerini hissedersiniz. Bunun sebebi nöropatik ağrılardır ve nöropatik ağrıların diyabete bağlı olarak sinirlerinizin tahrip olduğunun göstergesi anlamına gelmektedir. Diyabetik nöropati ayak derisinin kurumasına, en ufak bir darbede yırtılmasına ve ayak derisinin çok kolay yaralanmasına yol açar.
Anjiyopati Nedir?
Diyabetik ayak oluşumunda iki faktör etkilidir. Birincisi nöropati diğeri ise anjiyopatidir. Nöropati sinirlerin tahrip olması olarak tanımlanırken anjiyopati ise, damarların zarar görmesi (daralma ve tıkanıklık) olarak tanımlanır. Diyabet sonucu anjiyopati oluşmuşsa, ayakta oluşan yaralanmalar çok geç iyileşir. Çünkü damarlar kan dolaşımını çok yavaş gerçekleştirir. Bu yüzden yaralar geç iyileşir.
- Eğer ayağınız sürekli soğuksa,
- Ayak ve bacak kıllarının dökülmesi,
- Yürürken sürekli ayağınızın ağrıması dinlenince hemen geçmesi,
- Ayağınızda sürekli krampların meydana gelmesi,
- Derinizin mor bir renk alması gibi belirtiler anjiyopati belirtileridir.
- Diğer diyabetik ayak sebepleri ise şunlardır:
- Kan şekerini takip etmeyi ihmal etmeniz,
- Yüksek kolesterol,
- İlerleyen yaş (65 yaş üstü kişilerde daha çok görülür)
- Obezite (ayaklara daha çok yük biner)
- Tırnak Enfeksiyonları (ayak ve tırnak mantarı, tırnak batması)
- Diyabetle birlikte sigara ve alkol tüketimi,
- Ayak bakımının yapılmaması,
- Ayakta şekil bozuklukları (bünyon)
- Ayak Nasırları,
- Yanlış ayakkabı seçimi
- Gibi faktörler diyabetik ayak oluşumuna ön ayak olan etmenlerdir.
Diyabetik Ayak Bakımı Nasıl Olmalıdır?
Şeker hastalarının derileri çok kurudur. Bu yüzden sürekli ayakkabı, çorapla temas halinde olan ayak çabuk bir şekilde yırtılabilir. Ya da ayakta çatlaklar oluşur. Çatlakların olmaması için ve ayak sağlığı için birazdan sayacağımız önerileri iyi okumalısınız.
- Her akşam mutlaka ayağınızın tabanlarını, parmak aralarını inceleyin.
- Fark ettiğiniz küçük bir yaralanma varsa, 1-2 günde geçmiyorsa, doktorunuzdan yardım isteyin.
- Her akşam eve geldiğinizde mutlaka ayağınızı ılık suda yıkayın. 5-10 dakika ayağınızı yıkayıp, sabunla temizleyin. Su mutlaka ılık olmalı, ne sıcak ne soğuk olmalı. Ayakları yıkadıktan sonra parmak araları da dahil olmak üzere iyice kurulayın.
- Parmaklarınız pençeli ise, parmak eklemlerinin kireçlenmemesi için her akşam ayak parmaklarınıza nazikçe masaj yapın.
- Ayaklarınız güneş ışığıyla doğrudan temas halinde olmamalıdır. Ayağınız güneş ışığıyla temas halinde olacaksa, güneş kremi sürün.
- Ayak tırnaklarınızı keserken çok dikkat etmeniz gerekiyor. Tırnaklarımızı düz bir şekilde makasla kestikten sonra, tırnak kenarlarını törpü yardımıyla ovalleştirin.
- Ayağınızda nasır, mantar ve tırnak batması varsa, doktordan yardım alın.
- Çok uzun yol yürümeyin.
- Terlik ve sandalet giymemeye dikkat edin. Ayağınızda sürekli çorabınız olsun.
- Ayağınız üşüdüğü zaman, ayaklarınızı sıcak su torbaları, kalorifer gibi ısı kaynaklarıyla ısıtmayın. Bunun yerine kalın çoraplar giyin. Çünkü ısı kaynakları ayaklardaki nem dengesini bozmaktadır.
Diyabetik Ayak Problemi Olanların Ayakkabı Seçimi
Şeker hastalarının ayakkabı seçimine de dikkat etmesi gereklidir. Diyabetik ayak için ayakkabı seçiminde şunlara dikkat etmeliyiz:
- Yüksek topuklu, sivri burunlu, ön bölümü dar ayakkabıları kesinlikle tercih etmeyin. Bunun yerine, ayağınıza tam oturan, ortopedik tabanlı, deri, ayağınızın içinde rahat ettiği kaliteli ayakkabılar almaya dikkat edin.
- Yeni aldığınız ayakkabıları, ilk birkaç gün 2 saatten fazla giymeyin.
- Parmak arası terlik kullanmayın. Unutmayın diyabetik ayak sorununda hafif yaralanmalar bile uzun süre geçmez.
- Ayağınızı savunmasız bırakacak, önü veya etrafı açık sandelet giyinmeyin.
- Ayakkabının taban kısmı ne kadar geniş olursa, ayaklarınıza binen yük o kadar azalır. Bu yüzden geniş tabanlı ve ortopedik ayakkabılar, diyabetik ayak tedavisinde çok önemli bir role sahiptir.
Sonuç olarak, diyabetik ayak tedavisinde yapılması gereken ilk şey kan şekerini dengede tutmak ve ayak bakımını her gün düzenli bir şekilde yapmaktır. Bu şekilde diyabetik ayak sorununu kontrol altında tutmuş olacaksınız. Bu sağlık sorununu önemseyin, sürekli doktorlarınızla iletişim içinde olun. Tedavi edilmeyen diyabetik ayak, ayağın kesilmesine yol açabilmektedir.
Ayrıca;
Şeker Hastalığına Ne iyi Gelir,
Kan Şekerini Yükselten Yiyecekler,
Şekerli Şeyler Yeme İsteğini Bastırmanın Yolları
Başlıklı makalelerimiz de ilginizi çekebilir.
