Gastrit, mide tabakasının da bulunan mukozanın enfeksiyon halidir. Gastrit, ülserin daha yüzeysel halidir. Tedavisi yapılmazsa ve / veya yapılamazsa hastalık kendini ülsere çevirir. Bu yüzden tedavisi, çok düzenli yapılmalıdır. Gastrit, tanımlandığı zamanlardan beri normalde en çok yetişkinlerde görülen bir hastalıktır fakat, artan fastfood kullanımı ve erken yaşta artan obezite vakalarından dolayı artık gençlerde ve çocuklarda da çok karşılaşılan bir hastalık haline gelmiştir. Gastrit görülme süresine göre, akut (ani) ve kronik (sürekli devam eden) şeklinde görülür. Gastrit, çok sinsi bir hastalıktır. Hastalığın ilk safhalarında, hastalık hiç belirti vermez veya görülen belirtiler diğer hastalıklar karıştırılır. Akut gastrit çoğu zaman üst solunum yolu enfeksiyonlarını ile birlikte görülür. Hastalığa en çok neden olan faktör sigara ve alkol kullanımıdır. Eğer tedavi sırasında da alkol ve sigara kullanımı devam ederse tedaviden sonuç alınamaz ve gastritin komplikasyonları görülür.
Gastritin Nedenleri
-
Stres:
Özellikle görülen, ani stres atakları mideyi güçsüz düşürür ve mide asidi, mide dokusuna nüfus eder ve bunun sonucunda mide tabakasında yüzeysel hasarlar görülmeye başlar. Ayrıca stresin mide mukozasının savunma gücünü düşürdüğü klinik testler sonucunda kanıtlanmıştır. Bu yüzden çok aşırı stres durumlarında, hasta anksiyete ilaçlarını almalıdır ve uyumaya çalışmalıdır. Ayrıca stres sırasında, yediği yemeklere ve içtiği sıvılara dikkat etmelidirler.
-
Sigara ve Alkol Bağımlılığı:
Özellikle sürekli kullanılan sigara, mide mukozasında sürekli tahrip eder. Bunun sonucunda, mide tahribatı önleyemez ve ortaya gastrit tablosu ortaya çıkar. Alkol kullanımında ise, alkolün içindeki yakıcı maddeler ve alkol sadece mideyi bütün sindirim yolları tahriş eder. Tahriş olan mide mukozası sonunda, mide asidinden bile kendini koruyamaz ve en sonunda gastrit tablosu ortaya çıkar. Hastalar eğer tedavi sırasında, sigara ve alkol kullanımına devam ederlerse, tedavi hiçbir işe yaramaz ve bunun sonunda ülser tablosu ortaya çıkar.
-
Alerjik Durumlar:
Özellikle anafilaktik şok sonrası gastritle çok karşılaşılan ayrıca midede alerjiye neden olan yiyeceklerde alerjiye neden olup mide mukozasının harabiyetine neden olmaktadır.
-
Mikroorganizmalar:
Özellikle bakteriler olmak üzere, bakteriler ve virüslerde gastrite neden olmaktadır. Genellikle bakteri nedenli gastrit de ağızdan alınan oral ilaçlar ve bunun yanında kullanılan ilaçlar yeterli olmaktadır.
-
Beslenme Bozuklukları:
Aşırı fastfood’a dayalı beslenme düzeni ve çok fazla asitli içecek kullanımı gastrite neden olan etmenlerdendir. Ayrıca ülkemizin doğu bölgesinde karşılaşılan gastrit vakaların çoğunun nedeni, aşırı baharatlı yemeklerdir.
Gastritin Belirtileri ve Bulguları
-
Karın Ağrısı:
Özellikle üstte mideye doğrudur, çok şiddetli ve insanı dayanamaz duruma getiren bir ağrı vardır. Ağrıya tek çözüm, istirahattir. Daha çok yeşillik ağırlıklı besin düzeni de ağrının azalmasına yardımcı olabilir.
-
İştahsızlık ve Yemek Sonrası Şişlik:
Bunun sebebi, mide tabakasının zarar görmesi sonucu sürekli ağrılı olmasıdır. Üstelik bunun üstüne bir şeyler yiyince de ağrı daha fazla artar. Bu yüzden hastalar hep iştahsızdırlar.
Sık Geğirme:
Mide asidinin azalması için vücudun yaptığı bir reaksiyondur.
Kiloda Ani Azalma:
İştahsızlık sonucunda gelişir. Diğer etkende, vücudun besinleri sindirememesi sonucu hastanın kusmasıdır.
Gastritin Tanısı
İlk olarak fizik muayene yapılır ve ondan sonra hastadan hastalığın hikayesi alınır. Bundan sonra kesin tanıyı koymak için, gastroskopi ve gastroskopi sırasında kullanılan alet ile mide mukozasından bir parça alınarak kesin tanı koyulur.
Gastritin Tedavisi
Özellikle ani gelişen gastritlerde ilk önce hastalığa neden olan faktör tedavi edilir. Bunun yanında yatak istirahati yapılmalı ve hastaya uygun diyet programı hazırlanmalıdır.
